Menselijk zaad uit het lab (?)

Eicel met zaadcellen

Menselijke eicel met diverse zaadcellen.

Franse onderzoekers zeggen in het lab zaadcellen te hebben gemaakt van ratten én van mensen. Ze zijn daarbij uitgegaan van spermatogonia (onrijpe zaadecellen).  Er zijn twijfels of het de onderzoekers daadwerkelijk gelukt is.

In een 20-jarenproject zouden Franse onderzoekers in het lab zaadcellen hebben gekweekt. Eerder was het Japanse en Chinese onderzoekers al gelukt bij muizen. De Fransen zouden de eersten zijn de er in geslaagd zijn menselijke zaadcellen te kweken. “Het is de laatste 20% van een proces”, zegt Philippe Durand van het bedrijf Kallistem, dat aan het project deelnam. Kallistem houdt zich bezig met het zoeken (en exploiteren) van oplossingen voor mannelijke onvruchtbaarheid.
Het vorig jaar verkreeg Kallistem een octrooi op de techniek, maar dat nam de scepsis in vakkringen niet weg. Nu zijn de onderzoeksresultaten gepubliceerd in het blad Biology of reproduction dat artikelen voor publicatie laat beoordelen door vakgenoten. Kallistem zegt vooral te werken aan de onvruchtbaarheid van jongens die veroorzaakt is door kanker. Door voor de behandeling, vaak destructief voor die spermatogonia, de onrijpe zaadcellen te isoleren en in te vriezen, kunnen die later toch nog kinderen krijgen.
De onderzoekers probeerden hun gelijk aan te tonen door onrijpe cellen te nemen van ratten in de jongensleeftijd. Voor de kweek van menselijk zaad gebruikten ze teelbalweefsel van mensen dat een hormoonbehandeling had ondergaan, waarbij dat weefsel ‘verjongt’ tot de prepuberale fase.

Volgens Durand is de crux de ‘bioreactor’ waarin zich bundels zaadbuisjes bevonden, waar zich normaal in de teelballen de spermatogonia bevinden. Die zaadbuisjes werden verpakt in cilindrische pakketjes waterige gel chitosan. Die gel is poreus waardoor lucht erin en eruit kan. Durand: “Het gaat om die doorlaatbaarheid. Daardoor kunnen zuurstof en kooldioxide de cel binnenkomen. Bovendien houdt die bacteriën onder controle.”
Nadat die gelcilindertjes worden afgeloten om te voorkomen dat de cellen eruit konden werden ze ondergedompeld in een ‘bad’ van voedingsstoffen, vitamines, hormonen en groeifactoren. Daarin ontwikkelden de onrijpe cellen zich in de zaadbuisjes na 72 dagen tot rijpe zaadcellen.

Sertolicellen

Volgens Durand werkt dat omdat de onrijpe cellen constant in contact staan met de zogeheten sertolicellen, die meehelpen aan de rijping. Toch is de scepsis in de vakwereld niet verdwenen, stelt het Britse blad New Scientist. “Het onderzoek is bemoedigend, maar de cellen lijken niet eens op rijpe zaadcellen of onrijp sperma, zowel bij de ratten- als de mensencellen”, zegt Jacob Hanna van het Israëlische Weizmann-instituut, die ook pogingen in het werk stelt sperma in het lab te kweken. “Het onderzoek is belangrijk, maar dat de rijping helemaal buiten het lichaam heeft plaatsgevonden is nog onbewezen.” Volgens Hanna vergelijken de onderzoekers de kenmerken van het labsperma met natuurlijk zaad en met de activiteit van bepaalde genen die gekoppeld zijn aan ontwikkelingsfases van de zaadcel. Dat zou echter onvoldoende zijn om er van uit te gaan dat er volledig uitgerijpt, gezond zaad is gekweekt. Het echte bewijs is natuurlijk of die zaadcellen in staat zijn om een eicel te bevruchten. Dat had met het rattenzaad gedaan kunnen worden.
Durand zegt daar mee bezig te zijn. Hij denkt dat de vergelijking tussen gezond, rijp zaad en het gekweekte zaad wel degelijk klopt. Of het nou echt zaad is of niet, Kallistem is al bezig met de voorbereiding van klinische proeven met Franse organisatie voor geneesmiddeltoelating ANSM. Als dat allemaal rondkomt, dan zouden die klinische proeven binnen vier jaar kunnen beginnen, zegt Durand.

Bron: New Scientist

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.