Soms lees je iets en denk je: Dat kan niet kloppen. De Franse webstek Futura-Sciences kwam met een verhaal dat Franse onderzoekers met trisomie 21 muizen hun geheugen had teruggegeven. Trisomie 21? Die veroorzaakt toch de ziekte van Down? Dat klopt, maar het stond er toch echt (in het Frans dan). Dat zou alles te maken hebben met een stof, die wordt aangeduid met α5IA. De behandelde muizen kregen niet alleen een goed geheugen, maar konden ook beter leren dan niet behandelde en dat alles zonder bijwerkingen, stelt het webblad.

Mensen hebben 23 paar chromosomen, voor de helft van de vader en de andere helft van de moeder. Soms is er een derde chromosoom (vandaar TRIsomie) en dat betekent sores. Zoals gesteld is de ziekte van Down een gevolg van een derde chromosoom nr. 21 (menselijke chromosomen zijn genummerd). Die ziekte is, in afwijking van andere trisomieën, niet dodelijk, maar leidt tot geestelijke onvolgroeidheid en veranderingen in het fysiek, terwijl mensen met deze trisomie ‘vatbaarder’ zijn voor ernstige ziektes zoals leukemie (bloedkanker). Er is (nog?) geen medicijn of therapie voor trisomie 21, al kwamen er recentelijk berichten in omloop dat onderzoekers er in zouden zijn geslaagd dat derde chromosoom stil te leggen.

Een groep Franse onderzoekers rond Benoît Delatour van het Franse Herseninstituut heeft dit Amerikaanse onderzoek proberen te repliceren. Of althans repliceren, ze gebruikten een ander methode met eenzelfde resultaat. Delatour vertelde onlangs op het 26ste ECNP-congres in Barcelona, dat hij een een molecuul heeft getest dat remmend werkt op de neurotransmitter Gaba, om de hersenfuncties van muizen met trisomie-21 te herstellen. De neurotransmitter Gaba wordt verantwoordelijk gehouden voor de slecht functionerende hersens bij Down-patiënten. Door die transmitter te blokkeren zou dat probleem zijn opgelost, maar het bleek dat dat leidde tot ernstige epileptische aanvallen bij de patiënt (zowel bij muizen als bij mensen). Delatour en zijn medewerkers brachten een verfijning aan door een deel van Gaba te blokkeren, de  α5-sectie met het al genoemde α5IA (AI staat voor inverse agonist). Bij de aldus behandelde muizen gingen het geheugen en het leervermogen met sprongen omhoog, terwijl er geen bijwerkingen vielen te constateren. De onderzoekers denken dat α5IA de gerexpressie herstelt van cellen in bepaalde delen in de hersenen, waardoor neuronen weer normaal kunnen functioneren terwijl het geheugen sterk verbetert.

Bron: Futura-Science (afb.: cuberpoli)