De basisstructuur van N-gekoppele glycanen (afb: Merck)

Voor het eerst zijn er versuikerde RNA-moleculen gevonden in cellen. Grote opwinding onder biochemici met kreten als “er komt een nieuw tijdperk aan”, maar wat die suiker-RNA’s doen is onduidelijk. Zijn biochemici van die licht ontvlambare types of is er echt iets aan de hand? Er zijn ook onderzoekers die hun twijfel hebben.
RNA-moleculen doen belangrijk werk in cellen. Ze zorgen van het aanmaken van eiwitten, maar hebben ook allerlei andere taken, waarvan nog lang niet alles bekend is. Dat RNA-moleculen soms ‘allianties’ aangaan met andere verbindingen is ook geen nieuws, Volgens Chuan He van de universiteit van Chicago, een RNA-deskundige, zijn er zo’n 170 verschillende verbindingen tussen RNA en chemische groepen bekend, maar tot nu toe waren de versuikerde RNA’s nog niet waargenomen.
Onderzoekers rond Carolyn Bertozzi van de Stanforduniversiteit in Palo Alto gebruikten een hele reeks aan chemische analyses om het RNA in cellen van muizen, hamsters en mensen te onderzoeken. Ze vonden de suiker-RNA’s. Dan gaat het niet om glucose of fructose maar om, N-gekoppelde glycanen. Die binden aan RNA via de guaninebase (de letter G). Het vaakste kwamen de onderzoekers de gesuikerde RNA’s tegen bij de Y-RNA‘s. De spelen een rol in de DNA-replicatie, de verdubbeling van DNA voorafgaand aan de celdeling.

Mysterie

Laura Kiessling van het MIT in Cambridge (VS) wil best aannemen dat Bertozzi en de haren RNA-modificaties hebben gezien, maar er blijven nog veel vragen over. “Wat is er precies veranderd en hoe? Dat is nog steeds een groot mysterie.” Bertozzi denkt dat RNA op dezelfde manier aan de suikers komt als eiwitten. Daar zijn bepaalde enzymen voor verantwoordelijk. Een daarvan is OST die de N-gekoppelde glycanen van lipiden afknipt en ze aan de eiwitten bindt. De onderzoekers vonden alleen dit type suikers aan RNA-moleculen. Dat zou OST ook bij RNA kunnen doen.

OST is er in twee vormen. Een daarvan knipt alleen de glycanen van de lipiden. Die vrij rondzwemmende glycanen zouden eenvoudig met nabije RNA-moleculen kunnen reageren. Het zou dus een ’toevalsreactie’ kunnen zijn, stelt Kiessling en dat is minder interessant. Andere onderzoekers denken dat de ‘suikervondst’ te maken zou kunnen hebben met de analysemethodes die Bertozzi et.al. gebruikt hebben. De onderzoekster wilde daar niet op reageren. Het artikel wordt momenteel beoordeeld voor publicatie.

Als het klopt en als er enzymen zijn die RNA verbinden met glycanen dan is natuurlijk de volgende vraag: Waartoe? Daarover kunnen we voorlopig alleen maar speculeren. Er is nog steeds veel onbekend over wat zich in onze cellen afspeelt.

Bron: Science