De vraag is al vaker gesteld maar die heeft nauwelijks reacties bij het grote publiek ontlokt: gaan/mogen we sleutelen aan het genoom van een baby om die aan te passen aan onze (de ouder’) wensen? Als het om enge erfelijke ziektes gaat, dan zeggen mensen al gauw ja, maar hoe zit het met het uiterlijk, de geestelijke of fysieke vermogens? Kortom willen we een product van de genetische gereedschapskist?

Op 25 juli 1978 werd Louise Brown geboren, de eerste ‘reageerbuisbaby’. Veertig jaar later is een op de dertig Franse baby een product van kunstmatige bevruchtingstechnieken. Die technieken maken het makkelijker om tegelijkertijd ook te sleutelen aan het genoom van de vrucht alvorens die (terug) te plaatsen in de moederschoot.
Onderzoekers van het Amerikaanse bedrijf Genomic Prediction melden dat ze in staat zijn op basis van genetische informatie uitspraken te doen over allerlei erfelijke ziektes, maar ook over ingewikkelde karaktereigenschappen in reageerbuisembryo’s en over iq’s. De onderzoekers zeggen dit alleen te gebruiken om ernstige geestelijke afwijkingen te achterhalen om te voorkomen dat die embryo’s volgroeien. De baas van het zaakje, ene Stephen Hsu, is echter veel minder terughoudend: “Ik denk dat mensen dat gaan vragen. Als wij het niet doen dan doen anderen het wel.”
Het wordt aanvaardbaar geacht dat embryo’s die een grote kans hebben ziektes als taaislijmziekte te krijgen of zijn behept met trisomie 21 (syndroom van Down) die niet te laten uitgroeien tot een baby. Het punt is echter dat wat wij (de ouders) onaanvaardbaar vinden zal gaan schuiven. Wat doen we als de baby die uit een embryo groeit waarschijnlijk last zal krijgen van hart- en vaatziektes of van depressie of als dat kind dom dreigt te worden of nogal giftig van aard zal zijn (allemaal volgens het voorspellende bedrijf, uiteraard)?

Genomic Prediction zegt op basis van genetisch onderzoek te kunnen voorspellen welke karaktereigenschappen het embryo later zal hebben. Het zou het eerste zijn die zegt dat te kunnen. Ook zou het bedrijf het risico op allerlei ziektes zoals darmontstekingen, borstkanker, depressie of suikerziekte kunnen voorspellen.

Twijfel

Het merendeel van de genetici twijfelt er sterk aan dat je dat allemaal kunt voorspellen op basis van genetische informatie. Daarbij komt dat ouders die hun toevlucht zoeken tot in-vitro-bevruchting maar uit enkele levensvatbare embryo’s kunnen kiezen. Tussen die verschillende embryo’s zullen de karaktertrekken hoogst waarschijnlijk niet erg verschillen. Dan hebben we het er nog niet eens over dat het karakter ook gevormd wordt door omstandigheden. Dat kan nog voor onaangename verrassingen zorgen.
En als je moet kiezen tussen twee kwaden die als communicerende vaten aan elkaar verbonden zijn? Zo heeft een intelligent iemand meer kans om autist te zijn dan dan een minder slim persoon. Zeg het maar.

Het zou natuurlijk aardig zijn om de onderzoekers van het bedrijf eens vragen te laten zien wat ze ervan bakken. Je moet dan natuurlijk wel rekenen op een jarenlang onderzoek en meneer Hsu zal niet zo lang willen wachten met het verdienen van geld.
Vooralsnog ga ik (een leek op alle terrein) er van uit dat we met een vorm van oplichting te maken hebben, maar de vraag blijft recht overeind: wat gaan we doen als het verhaal van Genomic Prediction werkelijkheid wordt? De mogelijkheden om het genoom te bewerken staan ook niet stil.

Bron: Futura-Sciences