Hartspiercellen delen zich niet meer omdat vlak na de geboorte het centrosoom onttakeld raakt.

Het menselijk of, bij uitbreiding, het zoogdierlichaam zit vol raadsels. Een van die raadsels is waarom het hart gaandeweg het vermogen verliest schade te herstellen. Onderzoekers van de Friedrich-Alexander-universiteit in Erlangen/Neurenberg (D) rond Felix Engel en David Zebrowski denken daar nu een verklaring voor gevonden te hebben. Het centrosoom (spoellichaampje), dat een belangrijke rol speelt bij de celdeling, van hartspiercellen schijnt kort na de geboorte in het ongerede te raken doordat bepaalde eiwitten dat speollichaampje verlaten. Engel: “Dat proces zorgt er voor dat het centrosoom in twee centriolen breekt, waarmee de cel het vermogen verliest zich te reproduceren.”
Dat is misschien dan wel een verklaring, maar de vraag die dan opkomt is waarom dat gebeurt. Heeft het zoogdier daar in de loop der evolutie baat bij gehad? Als je weet hoe dat komt, heb je nog geen verklaring, maar goed. Het centrosoom is een cellichaampje (organel) dat in elke cel voorkomt. Al eerder was gebleken dat als het centrosoom niet in orde is, de cel zich niet kan reproduceren. Dat leidt dan weer tot de vraag: Zou dat gerepareerd kunnen worden, onder verwijzing naar kankercellen die zich als een dolle reproduceren (tot ons ongeluk, dat wel). Overigens schijnt hartkanker niet voor te komen, dus dat onvermogen tot reproduceren heeft, kennelijk, ook een voordeel. De onderzoekers hebben onderzocht of dat onttakelen van het centrosoom een natuurlijk proces is om de reproductie van bepaalde cellen te regelen. Bij zebravisjes en amfibieën bleek het centrosoom van hartcellen ook bij volwassen dieren nog intact te zijn. Kennelijk is er onderweg in de evolutie  iets gebeurd, waardoor dat bij zoogdieren niet zo is. Mogelijk dat dat ‘mankement’ te repareren valt. Ook kan bekeken worden of er nog hartcellen zijn met een intact centrosoom. Ook zou het centrosoom, het zal niet waar zijn, een aanknopingspunt kunnen zijn voor het bestrijden van kanker.

Bron: eScience