Voordat duidelijk was wat het menselijke gen FOXP2 precies uitvoerde werd het ’t taalgen genoemd. Het  blijkt nu dat muizen die dat gen bezitten slimmer zijn. Ze leren beter een taak automatisch of onbewust uit te voeren. Volgens de onderzoekers zou dat betekenen dat FOXP2 het kinderen mogelijk maakt hun lippen en tong onbewust te bewegen, vaardigheden die bij het spreken goed van pas komen.

FOXP2 is een goed bestudeerd gen. Het zou een rol hebben gespeeld in de evolutie van het menselijk brein. Het gen codeert voor een transcriptiefactor, een eiwit dat op zijn beurt de activiteit van andere genen stuurt. FOXP2 zou actief zijn in de hersens gedurende de ontwikkeling van het embryo. Vergeleken met onze naaste familieleden de chimpansees onderscheiden deze genen zich door twee belangrijke mutaties. Deze mutaties zouden er de ‘oorzaak’ van zijn dat we kunnen praten. De vraag is dan wat er gebeurt als we een chimpansee uitrusten met het menselijke FOXP2-gen. Dergelijke proeven zijn op ethische gronden niet toegestaan. Met muizen schijnt dat dan weer geen probleem te zijn (wat als die muizen zouden gaan praten?).
Het menselijke gen verandert de muizenhersens op tal van plaatsen op subtiele wijze, waardoor ze kennelijk beter kunnen leren. Muizen met het menselijke gen leerden sneller voedsel te vinden dan gewone muizen (in de proef die gedaan werd in acht dagen in plaats van twaalf) als ze gebruik konden maken van het bewuste en automatische leerproces. Als er maar een strategie was te gebruiken (bewust of automatisch) dan was er geen verschil. Volgens de onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) zou dat ook bij mensen zo gaan. Als mensen, bijvoorbeeld, een nieuwe route naar hun werk nemen dan gaan ze in het begin af op in het oog lopende zaken, later wordt het afleggen van die route routine. Het onderzoeksresultaat suggereert dat  het menselijke gen het de muizen makkelijker maakt het bewust aangeleerde gedrag om te zetten in routine.
Wat heeft dat met taal, met praten te maken? Spraak zou een sprong in het vermogen vereisen om bewust denkprocessen te kunnen volgen, maar spraak is ook afhankelijk van ingewikkelde bewegingen met lippen en tong. Het gen zou daar in een rol in gespeeld kunnen hebben voor de eerste mensensoort die is begonnen met praten. Dat zou dan ook betekenen dat FOXP2 een rol speelt bij het leren praten van kinderen. Al te duidelijk is het allemaal nog niet. De muis is in ieder geval niet gaan praten.

Bron: New Scientist