Gerichte afgifte van medicijnen is belangrijk hedendaags onderzoeksthema: medicijnen alleen daar ‘loslaten’ waar die hun genezende arbeid ook moeten verrichten. Dat is vele opzichten effectiever. Ook DNA speelt daarbij vaak een rol; niet als doelwit, maar als verpakkingsmateriaal. Amerikaanse onderzoekers hebben nu DNA-pakketjes, robotjes noemen ze die zelf, in het vatenstelsel van een kakkerlak uitgeprobeerd (je moet ergens beginnen) rondgestuurd. “Die DNA-nanorobots kunnen in principe een complex programma uitvoeren zowel voor de diangose als voor behandeling”, zegt onderzoeker Daniel Levner van de Harvard-universiteit.
Levner en onderzoekers van de Israelische Bar Ilan-universiteit in Ramat-Gan, Israel, gebruikten de eigenschappen van DNA om de pakketjes ‘slim’ te maken. Als DNA een bepaald eiwit tegenkomt, dan ontrolt het zich in twee losse strengen. Door het DNA bepaalde nucelotidesequenties te geven (een opeenvolging van de T-, C-, G- en A-base), kan dat ontrollen gekoppeld worden aan bepaalde verbindingen. Als de DNA-verpakking ontrolt, dan verliest het pakketje daarmee zijn lading (bijvoorbeeld een medicijn).
Dat deden de onderzoekers dus bij kakkerlakken. Ze merkten de ‘robotjes’ met fluorescerende ‘vlaggen’, zodat ze de boel konden volgen. Volgens de onderzoekers werkten de DNA-‘robotjes’ als computers, waarmee ze waarschijnlijk willen aangeven dat ze de beoogde dingen deden of toch niet? “Het is voor het eerst dat een biologische therapie werkt zoals een computerprocessor doet”, zegt mede-onderzoekers Ido Bachelet van de Bar Ilan-universiteit. Volgens de onderzoeker is vooral het aantal pakketjes dat is uitgeprobeerd bijzonder aan het onderzoek. “Hoe groter het aantal robots, hoe ingewikkelder de taken die kunnen worden uitgevoerd.”
Eigenaardig, voor mij tenminste, is dat de onderzoekers hun hele onderzoek voorstellen alsof ze een DNA-computer hebben ontwikkeld. Ze praten zelfs over de rekenkracht van de kakkerlak. Die zou nu gelijk zijn aan die van een aloude Atari 800 of Commodore 64 uit de jaren ’80. Het systeem zou makkelijk op te schalen zijn, maar eerlijk gezegd snap ik niet daarmee wordt bedoeld. Diagnose en medicijnafgifte, daar zal het toch om te doen zijn.
Nu nog trucs verzinnen om het afweersysteem te misleiden om de DNA-pakketjes hun echte werk te laten doen. Vergeet dat computerverhaal. Bachelet heeft er alle vertrouwen in: “Er is geen reden om aan te nemen waarom we niet binnen vijf jaar met klinische proeven kunnen starten.” Waarvan acte.
Bron: New Scientist