Mitochondriën (afb: Science)

Al een tijdje wordt er in het Verenigd Koninkrijk gediscussieerd over de mogelijkheid dat een kind drie ouders heeft: twee als donor van het kern-DNA en een voor het DNA in de mitochondriën, de krachtcentrales van de cel. Sommige erfelijke ziektes vinden hun oorsprong in het mitochondriale DNA. Vandaar. Het Britse Lagerhuis heeft al ‘ja’ gezegd, het Hogerhuis stemt daar 23 februari over. Wie is je vader, wie is je moeder, wie is je tweede moeder?

Mitochondriën zijn een beetje eigenaardige onderdelen van een cel. Ze zorgen voor de energievoorziening, maar hebben ook een eigen DNA, die van moeder op kind wordt overgedragen. De vader heeft daarin geen bijdrage. Met dat mitochondriale DNA is ook wel eens wat mis en dat kan leiden tot erfelijke ziektes (die overigens niet heel vaak voorkomen). Dan functioneren de krachtcentrales niet naar behoren, hetgeen kan leiden tot, bijvoorbeeld, suikerziekte of spierziektes. In het VK worden er jaarlijks 121 zuigelingen met een mitochondriale ziekte geboren. Het vrouwelijke deel daarvan geeft die ziekte weer door aan haar nageslacht. Dat zou kunnen worden voorkomen via een kunstmatige bevruchting waarbij de mitochondriën van de eicel worden vervangen door die van een gezonde donor. Bij het vervangen van de afwijkende mitochondriën door gezonde wordt de kern van een eicel van de erfelijk belaste vrouw geplaatst in een ontkernde eicel van een gezonde vrouw. Vervolgens wordt de aldus gereconstrueerde en bevruchte eicel weer in de baarmoeder geïmplanteerd. Het aandeel van de tweede ‘moeder’ in de erfelijkheid van het kind dat daaruit geboren wordt is gering. Mitochondriaal DNA is maar eenhonderdste van het celkern-DNA. Het kind zal alleen niet de mitochondriale afwijking van zijn moeder hebben. Volgens schattingen zouden in het VK een tiental vrouwen per jaar zo’n behandeling nodig hebben. “Veel van deze mitochondriale ziektes zijn zo ernstig, dat ze al in de kindsheid tot de dood leiden”, zegt deskundige Alistair Kent.

Veel Britten blijken volgens opiniepeilingen voorstander van een goedkeuring van de methode te zijn, maar tegenstanders denken dat goedkeuring weer een stap is in de richting van een ontwerpbaby, een baby die voor een steeds groter deel ‘uit de genenfabriek’  komt. “Als deze ethische grenzen eenmaal overschreden zijn, als eenmaal vastgelegd is dat het menselijk erfgoed veranderd mag worden, dan wordt het moeilijk de volgende stap tegen te houden. Dat leidt tot een wereld waarin de baby’s op maat gemaakt worden”, zegt David King van de actiegroep Human Genetics Alert. Ook in de VS wordt gepraat over het toestaan van het drieouderschap.

Bron: der Spiegel