Haruko Obokata op haar persconferentie deze week (foto: Japan Times)

In haar eerste openbare optreden sinds het bekend worden van de malversaties bij de publicatie van haar onderzoek aan stamcellen in Nature, heeft de Japanse onderzoekster Haruko Obokata van het Japanse Riken-instituut haar verontschuldigingen aangeboden aan haar werkgever, haar collega’s en aan de wetenschapsgemeenschap. Toch blijft ze volhouden dat ‘haar’ STAP-cellen, ontstaan na gewone cellen in een zuur bad te hebben gedompeld, wel degelijk bestaan. Ze zegt ook niet van plan te zijn de terugtrekking van de publicaties in Nature te zullen vragen, zo meldt Science. Op 8 mei meldt het instituut dat er geen nieuw onderzoek zal komen naar het ‘wetenschappelijk’ gedrag van Obokata. Het is nog onduidelijk of ze gestraft zal worden voor haar ‘slordige wetenschap’.
Ze wijt zelf de aangetoonde onregelmatigheden in de publicatie aan gebrek aan ervaring en aan onzorgvuldigheid. De STAP-cellen bestaan echter wel degelijk, betoogde ze op een persconferentie in Osaka, en ze is bereid iedereen te helpen die het onderzoek wil reproduceren. Tot nu toe is nog geen wetenschapper daar in geslaagd. Haar werkgever is bereid Obokata’s repliek aan te horen. Haar advocaten hebben al beroep aangetekend tegen de uitspraak van de interne onderzoekscommissie van het instituut.  Het instituut heeft toegezegd er naar te zullen kijken “in overeenstemming met onze regels”.
Volgens Obokata heeft zij aanzienlijk meer aantekeningen gemaakt dan de twee blokken met aantekeningen die de interne commissie in haar rapport vermeldt. Die aantekeningen zijn echter verspreid geraakt over verschillende labs, zo luidde haar verweer op de persconferentie, die tweeënhalf uur duurde. Volgens haar heeft zij die zogeheten STAP-cellen meer dan 200 keer gemaakt. Co-auteur Hitoshi Niwa van het Riken-instituut kondigde een replicatie van het onderzoek aan. Niwa verwacht dat het nog een jaar duurt vooraleer daar resulaten bekend van zullen worden.

Bron: Science (bijgewerkt op 9 mei 2014)