Het lijkt er op dat onderzoekers van het Amerikaanse diabetesinstituut en de universiteit van Miami (VS) erin geslaagd zijn eilandjes van Langerhans te implanteren in een bloedrijke plooi van het buikvlies bij van een 43-jarige suikerpatiënte (type 1). Het implantaat zou genoeg insuline produceren om de glucosehuishouding op peil te houden. Overigens worden er al langer eilandjes getransplanteerd, maar die hebben allemaal zo hun eigen problemen. De onderzoekers denken dat die met deze nieuwe techniek en nieuwe implantatieplaats minder groot zijn geworden
In type 1 diabetes worden de Eilandjes van Langerhans vernietigd door het eigen afweersysteem. Dat veroordeelt suikerpatiënten hun hele leven tot insuline spuiten. Er zijn al eerder eilandjes geïmplanteerd bij suikerpatiënten en sommigen kunnen al meer dan tien jaar zonder de insulinespuit, maar die zouden allemaal met problemen kampen.
Eilandjes van Langerhans in de alvleesklier produceren onder meer insuline, een stof die het glucosepeil in het bloed reguleert. Bij eerdere proeven met de implantatie van de eilandjesweefsels werd vooral de lever als ‘huisvesting’ gekozen, maar dat bleek te beperkt voor sommige nieuwe ontwikkelingen. In dit onderzoek werd het omentum van de suikerpatiënte als implantatieplaats gekozen. Het omentum (net; er is een groot en een klein net) is een plooi in het buikvlies en is makkelijk te bereiken voor de chirurg. Bovendien is het orgaan ruim voorzien van bloedvaten en afvoermogelijkheden zoals in de alvleesklier (waar die eilandjes normaal huizen).

“Het doel van ons onderzoek was om te kijken of deze gekweekte eilandjes op die plek ook insuline produceren. Het uiteindelijke doel is de endocriene (hormoonproducerende; as) functie van de alvleesklier te vervangen, die bij suikerpatiënten is weggevallen, zonder anti-afstotingsmiddelen te hoeven slikken”, zegt zegt onderzoeker Camillo Ricordi van de universiteit van Miami. Hij is ook hoofd van het transplantatiecentrum van het Diabetesinstituut.

Platform

De onderzoekers creëerden een, wat zij noemden, platform, bestaande uit donoreilandjes in het bloedplasma van de patiënt, die met een ‘inkijktechniek’ in het net werden geplaatst. Vervolgens werd trombine (een bloedstollingsenzym) over het eilandjes/plasma-mengsel aangebracht. Daardoor vormde zich een geleiachtig materiaal dat de eilandjes op hun plaats hield.
Na verloop van tijd verwijdert het lichaam de gelei, terwijl de eilandjes intact blijven. Dat zou het ontstaan van ontstekingen, zoals die voorkomen bij transplantaties in lever of andere plaatsen in het lichaam met goede bloeddoorstroming, tot een minimum beperken. De eilandjes van Langerhans leveren hun producten direct aan het bloed af, ook op hun normale plaats in de alvleesklier.
De klinische proef zou de eerste grote stap zijn in het ontwikkelen van een miniorgaan. Daar zou ook afweeronderdrukking onderdeel van uitmaken. Hoe wordt niet duidelijk gemaakt in het persbericht (toch weer slikken?). “Het lijkt er op dat het omentum een bruikbare plaats is voor een implantatie met deze nieuwe platformtechniek”, zegt medeonderzoeker David Baidal. “Er moet natuurlijk worden afgewacht wat er op de langere termijn gebeurt en of de eilandjestransplantatie ook werkelijk veilig is, maar wat we tot nu toe gezien hebben geeft goede hoop.” Vooralsnog heeft de vrouw het twaalf maanden zonder spuit kunnen stellen. Nu nog eilandjes maken van de eigen cellen van de vrouw (of worden die weer opgegeten door het eigen afweersysteem?.

Bron: EurekAlert