De longstamcellen worden uit de bronci van de patiënten geborsteld en in kweek vermeerderd

Voor het eerst zou bij mensen met succes een stamceltransplantatie hebben plaatsgevonden om beschadigde longen te repareren. De klinische proef vond plaats in China aan de universiteit van Tongji. De onderzoekers gebruikten daarbij eigen cellen van de patiënt, die in een kweek vermeerderd werden: SOX9⁺ basale cellen (het begrip stamcel schijnt erg rekbaar te zijn).
“Het vergde van zowel de patiënten als de onderzoekers veel moed om deze stap naar klinische toepassing te maken. Het goede nieuws is dat deze aanpak veelbelovend is”, zegt onderzoeker Wei Zuo.

Zuo en zijn medewerkers vonden al in 2015 in de longen van muisjes rijpe stamcellen, eigenlijk een soort voorlopercellen, die aangeduid werden met p63⁺/Krt5⁺. Die voorlopercellen konden zich ontwikkelen tot volwassen longcellen voor de longblaasjes en de bronchi. Zuo heeft sedertdien zijn blik verlegd naar mensenlongen, “De ontwikkeling en de anatomie van de menselijke longen zijn heel anders dan die van muizen.”
Hij en zijn medewerkers vonden in de menselijke longen ‘basale cellen’ met een SOX9⁺-kenmerk. Die cellen bleken een soort longstamcellen te zijn. Daar zijn er maar heel weinig van, dus verzamelden de onderzoekers die uit de longen van patiënten en vermeerderden die in kweek.
Om te kijken of die cellen in staat zijn schade aan het longweefsel te herstellen, implanteerden ze die bij muisjes. Na drie weken bleken de menselijke longcellen zich in een groot gebied te hebben geïntegreerd met het longweefsel van de muisjes.

Nader onderzoek leerde dat die menselijke longstamcellen cellen in de bronchi en longblaasjes van de muisjes hadden gevormd en daar ook daadwerkelijk functioneerden. Ook het bindweefsel in de aangetaste longetjes van de muisjes was vervangen door (menselijk) longblaasweefsel. De longfunctie van de aldus behandelde muisjes was er op vooruitgegaan.

Klinische proef

Samen met onderzoekers van een Chinees militair ziekenhuis en van Regend Therapeutics hebben Zuo en de zijnen het aangedurfd de behandeling ook bij mensen te beproeven. Het ging daarbij om patiënten die last hadden vanbronchiëctasie, een blijvende verwijding van de bronchi. De eerste twee patiënten kregen in maart 2016 hun eigen longstamcellen geïmplanteerd.
Een jaar later voelden de patiënten zich beter en hadden geen last meer van kuchen en kortademigheid. Het herstel diende zich al drie maanden na de transplantatie aan.
“Stamceltransplantatie is vrij effectief en we gaan het aantal proefpersonen uitbreiden, met inbegrip van een controlegroep die we langdurig zullen observeren”, zegt medeonderzoeker Xiaotian Dai, die de klinische proef onder zijn hoede heeft. Tot nu toe hebben de onderzoekers tachtig transplantaties uitgevoerd bij patiënten met diverse longziektes. Resultaten volgen nog.

Bron: EurekAlert