‘Zure stamcellen’ zou fabeltje/vergissing zijn

Teruhiko Wakayama (RIKEN)

Teruhiko Wakayama van het RIKEN-instituut voor ontwikkelingsbiologie

Dat er in Japan ooit volwassen cellen zijn geherpro-grammeerd tot stamcellen in een zuurbadje, is vermoedelijk een fabeltje. Die stamcellen kwamen hoogstwaarschijnlijk van een andere muis,  zegt Teruhiko Wakayama die direct bij het project betrokken was. Dat zou dan betekenen dat stamcelonderzoekster Haruko Obokata, kortstondig een wereldster, zich in het beste geval gruwelijk vergist heeft. Obokata is steeds blijven volhouden dat de resultaten echt waren en dat haar slordigheden in de Nature-artikelen, die gepubliceerd werden met de onderzoeksresultaten, daar niets aan af deden, ook al heeft ze die artikelen teruggetrokken. Dat zou zijn gebeurd onder grote druk van ongetwijfeld ook haar werkgever, het gerenommeerde RIKEN-instituut. Mede-auteur Wakayama lijkt het verhaal nu definitief ten grave gedragen te hebben. Ten tijde van het onderzoek was hij hoofd van het RIKEN-lab voor ontwikkelingsbiologie waar Obokata werkte. Hij leverde de gebruikte muizen aan en nam ook een aantal STAP-stamcellen in ontvangst om ze op kweek te zetten en uit te testen.
Vanwege alle twijfels heeft Wakayama nu het DNA van die cellen laten onderzoeken bij een ander lab. Daar ontdekten onderzoekers dat het GFP-gen voor groen fluorescerend eiwit, toegevoegd om de cellen te kunnen traceren, bij de STAP-cellen op voorkomt op chromosoom nummer 15, terwijl het bij álle muizen uit Wakayama’s collectie standaard op chromosoom 18 zat. Bij het RIKEN-instituut zijn ze inmiddels ook overtuigd van de ondeugdelijkheid van de experimenten van Obokata. Deze muis zal nog wel een lange staart hebben…

Bron: C2W