De vetbolletjes (groen) ‘vallen’ de bacteriën (blauw) aan door ze, waarschijnlijk, dodelijke eiwitten in te spuiten (afb: Science)
Oliedruppeltjes in onze cellen zouden volgens recent onderzoek de eerste verdedigingslinie van ons afweersysteem (en dat van andere zoogdieren) zijn tegen bacteriële maar ook virus- en parasietbesmettingen zijn. Lees verder
Bloedplaatjes verergeren de ontstekingsreactie van eht afweersysteem (afb: Franklin et. al.)
Bloedplaatjes spelen een belangrijke rol in de bloedstolling, maar het lijkt er op dat ze ook een woordje meespreken in de afweerreactie. Onderzoekers van de universiteiten van Bonn (D) en Sao Paolo (Bra) zouden hebben aangetoond (pdf-bestand) dat bloedplaatjes het ontstekingsproces aanzienlijk aanwakkeren. Dat lijkt een kwalijke bijdrage, maar de plaatjes hebben ook een heilzame werking op het afweersysteem. De onderzoekers denken dat deze nieuwe kennis kan helpen bij de behandeling van autoimmuunziektes zoals reuma. Lees verder
Rechts de ‘bepakte’ macrofagen (afb: Science)
Macrofagen zijn afweercellen die constant op zoek zijn naar ongerief zoals virussen of kankercellen en dat ongerief ook meteen opruimen. Kankercellen blijken echter een truc te hebben om die ‘veelvraten’ op non-actief te zetten. Die scheiden een stof af waardoor die macrofagen van vijand vriend worden en zich ‘in dienst’ stellen van het kankergezwel. Pogingen om macrofagen uit het lichaam te halen en ze weer tot vijanden van kanker te maken, zoals met T-cellen gebeurt, hebben gefaald omdat die terug in het lichaam door kankercellen dan weer simpelweg worden ‘kaltgestellt’. Onderzoekers van, onder meer, de Harvarduniversiteit hebben nu een ‘rugzak’ bedacht waarmee die macrofagen zich niet meer laten omturnen. Lees verder
Immunologe Muzlifah Haniffa (afb: Wellcome Trust)
Afweercellen komen in actie als ziekteverwekkers de gezondheid van het organisme bedreigen, maar ze doen meer dan dat. Ze helpen bij het herstel van weefsel, zorgen mede voor een gezond zwangerschap en regelen mede de vernieuwing van van huid- en bloedvatcellen, om maar wat te noemen. Tijd voor een nieuwe naam?
Lees verder
Een macrofaag (afb: WikiMedia Commons)
Door bij afweercellen van muisjes het BMAL1-gen te verwijderen, een van de genen die coderen voor eiwitten die de biologische klok sturen, zouden die effectiever kunnen optreden tegen bacteriën die longontsteking veroorzaken, ontdekten onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Oxford. Lees verder
Bij een hartaanval worden bloedvaten door een bloedprop geblokkeerd waardoor miljoenen hartcellen afsterven.
Reuma leidt tot ernstige vergroeiingen
Het lijkt er op dat de celdood (necroptose) van bepaalde afweercellen, macrofagen, aanleiding kan geven tot reumatische (of reumatoïde) artritis, ontdekten onderzoekers van , onder meer, de universiteit van Gent. Het bleek hun dat het eiwit A20 die celdood voorkomt en beschermt tegen artritis. Mogelijk is hiermee een middel tegen de tot nu toe ongeneselijke ziekte gevonden. Lees verder
Menselijke (gemanipuleerde) hartspiercel (afb: UCSF)
Het rommelen aan genen om afweercellen te activeren tegen kankercellen of voor het repareren van defecte genen, biologie en vooral het genetische deel ervan lijkt een ingenieursvak geworden te zijn, zij het een ingewikkeld. Het lichaam heeft zo zijn listen en lagen waarvan het afweersysteem niet de makkelijkste is. Stamceltherapieën kunnen daar last van hebben. Dan kun je stamcellen uit eigen lichaamscellen van de patiënt maken, maar dat is nogal bewerkelijk. Onderzoekers van de universiteit van Californië in San Francisco hebben nu stamcellen genetisch zo gemanipuleerd dat die ‘onzichtbaar’ zijn voor het afweersysteem. Dat schijnt een stuk handiger en vooral ook goedkoper te zijn dan eigen stamcellen te gebruiken. Lees verder
Bloedstamcellen (blauw) met een defect op het JAK2-gen worden door vitamine D gestimuleerd ‘foute’ macrofagen aan te maken (afb: univ van K~obe)
De beenmergziekte myelofibrose wordt bevorderd door een oversignalering door vitamine D en door de afweercellen, macrofagen, zo ontdekten onderzoekers rond Kanako Wakahashi en Yoshio Katayama van de universiteit van Kobe (Jap). Dat afweercellen het probleem niet oplossen, maar juist verergeren moet toch een punt van zorg zijn voor aanhangers van de immuuntherapie die het eigen afweersysteem oppoken om de strijd aan te gaan met ziekteverwekkers of zieke (kanker)cellen. Lees verder
Gedrukt hersentumormodel (afb: UT)