Onderzoekers van de universiteit van Californië in Berkeley hebben transcriptiefactoren gebruikt om de genexpressie in levercellen te veranderen, om zo de schade door een overdosis pijnstiller te bestrijden. Dat lukte bij muizen door die transcriptiefactoren te voorzien van allerlei beschermende chemische metgezellen. Tot nu toe was het grote probleem die transcriptiefactoren ‘ongedeerd’ in de cel te krijgen. Dat hebben de onderzoekers voor elkaar gekregen door ze ‘in te pakken’. Er wordt al weer gespeculeerd over het inzetten van deze zogeheten DART-moleculen tegen kanker. Lees verder
Tag archieven: genexpressie
Genoom en transcriptoom van een cel af te lezen
Onderzoekers van de Katholieken Universiteit Leuven en van de universiteit van Oxford (VK) hebben een techniek ontwikkeld waarmee tegelijkertijd het genoom is af te lezen en het zogeheten transcriptoom), het totaal aan boodschapper-RNA-moleculen in een cel. Dat is mogelijk in een enkel cel. Ze deden dat voor ruim 200 menselijke en muizen cellen en kwamen er zo achter dat als een cel na deling een chromosoom wint of verliest, delen van het DNA actiever of minder actief worden. Het vermoeden bestond al, maar niet de methode om dat waar te nemen, zo stellen de onderzoekers.
Lees verder
Met CRISPR-Cas9 geen genen knippen maar sturen
CRISPR-Cas is een bacterieel moleculair complex dat gebruikt wordt om heel nauwkeurig genen uit DNA te knippen, maar onderzoekers van MIT in Cambridge (VS) en uit Japan hebben ontdekt dat daarmee ook de expressie (=activiteit) van genen is te sturen. Lees verder
Een muis is geen mens maar is als model bruikbaar
Een muis is geen mens en toch worden muizen vaak als proefdier genomen als voorfase op de klinische proeven. De vraag is steeds of muisproeven een goede indicatie zijn voor de mens en nu heeft een grote groep onderzoekers (136) het functionele muizengenoom doorgespit en dat vergeleken met het menselijk erfgoed. Een belangrijk deel van de muizengenen komen bij mensen niet voor, maar een groot deel komt ook wel weer overeen. Dat zou op zijn minst moeten leiden tot enige voorzichtigheid aangaande de geldigheid van muisproeven voor mensen. “Lang is gedacht wat bij de muis ontdekt wordt dat dat waarschijnlijk ook zo is bij mensen”, zegt Bing Ren van de universiteit van Californië in San Diego, een van de 136. “Dat idee moet systematisch worden geëvalueerd en gewogen.”
Lees verder
Leeftijd van belang bij DNA-methylering
Of genen actief zijn (tot expressie komen) wordt (mede)bepaald door de methylering van het DNA, in feite een tweede ‘laag’ in de genetische codering die in het DNA ligt opgeslagen. Het schijnt te zijn dat die methyleringspatronen met het ouder worden veranderen. Wat dat precies betekent is de onderzoekers niet meteen duidelijk, maar het zou kunnen zijn dat die veranderingen in relatie staan met ouderdomziektes.
Lees verder
Genen te activeren met hersenkracht
Het moet toch niet gekker worden. We hadden al vliegtuigjes die zich door hersengolven lieten besturen, maar nu zijn onderzoekers van de technische hogeschool in Zürich (ETHZ) rond de bekende synthetisch bioloog Martin Fussenegger, er, als de verhalen kloppen, in geslaagd de activiteit van genen te sturen met ‘hersenkracht’. Dat schijnt tenminste gelukt te zijn bij celkweken en ook muizen. De techniek zou gebruikt kunnen worden om pijn te verzachten of epileptische aanvallen te neutraliseren, denken de Zwitsers.
Lees verder
Modulaire genschakeling maakt complexe processen mogelijk
Synthetische biologie is ook (deels) een verlengstuk voor scheikunde: gebruik die ingewikkelde scheikunde van het leven om op een soepele manier allerlei begeerde verbindingen te maken zoals biobrandstoffen of voor het opsporen en vernietigen van tumoren. Onderzoekers van de Amerikaanse Rice-universiteit en de universiteit van Kansas hebben genetische circuits gemaakt, die door het uitwisselen van ‘bouwstenen’ complexe taken kunnen uitvoeren. Voor die ‘circuits’ is genetisch materiaal van verschillende bacteriën gebruikt. Deze nieuwe tak van wetenschap/technologie wordt wel biologica genoemd.
Lees verder
“Kil borstkanker door eiwit Kindlin-3 te killen”
Doodt het eiwit Kindlin-3 en je geneest borstkanker. Dat lijkt het simpele recept dat onderzoekers in Amerika zouden hebben gevonden. Dat eiwit regelt twee belangrijke processen die borstkanker bevorderen, zo zou uit hun onderzoek zijn gebleken.
Lees verder
Hoe een klein derde chromosoom zulke grote gevolgen heeft
Mensen met drie 21-chromsomen hebben krijgen de ziekte van Down. Ze werden vroeger mongolen genoemd vanwege de door deze trisomie veroorzaakte uiterlijke kenmerken. Hoe het mogelijk is dat een extra exemplaar van een klein chromosoom zulke verstrekkende gevolgen kan hebben is niet bekend. Onderzoekers van de universiteit van Genève rond Stylianos Antonarakis hebben een poging gedaan wat licht in de duisternis te brengen.
Fantom-groep werkt aan genenkaart
Je zou het de wie-is-wie van de genetica kunnen noemen, maar dat wie slaat dan niet op personen, maar op genen. Een groot aantal onderzoeks-groepen onder aanvoering van het Japanse Riken-instituut is begonnen met het tekenen van de genenkaart: wat doen al die 20 000 genen in ons DNA en hoe worden die activiteiten aangestuurd? Dit zogeheten Fantom-project heeft zijn eerste resultaten gepubliceerd in 18 wetenschappelijke tijdschriften, onder meer in twee Nature-artikelen: DOIs: 10.1038/nature13182 en 10.1038/nature12787. Lees verder