Stercellen in een kweek (afb: WikiMedia Commons)
Bij dementie wordt vooral naar de neuronen gekeken, de ‘denkcellen’, maar onderzoeksters ontdekten dat ook stercellen (astrocyten) een rol kunnen spelen bij dementieziektes als Alzheimer. Die ‘hulpcellen’ vertonen bij dementie een abnormale antivirale activiteit zonder dat er virussen in de buurt zijn en zouden (kunnen) bijdragen aan geheugenverlies. Lees verder
Links een neutrofiel bij een onbehandeld patiënt (staat er in het persbericht; as) rechts een overvloed bij een behandelde (afb: Weill Cornell Medicin)
Als we het hier over afweercellen hebben dan gaat het vaak over T-cellen en soms over B-cellen en macrofagen, maar over neutrofiele granulocyten hebben we (majesteits-meervoud voor as) het eigenlijk zelden. Nu lijken onderzoekers ontdekt te hebben (er valt nog zo veel te ontdekken), dat die neutrofielen een tot nu toe onopgemerkte rol spelen in het bestrijden van vaste tumoren. Lees verder
Pestbacterie (paars) (afb: WikiMedia Commons)
Met fosforenolpyruvaat (PEP) wordt de rijping van Th17-cellen vertraagd en daarmee de autoimmuunreacties onderdrukt (afb: OIST)
Fosforenolpyruvaat (PEP), een afbraakproduct in de glycolyse (suikerafbraak) zou volgens Japanse onderzoekers een probaat middel zijn om te voorkomen dat het eigen afweersysteem zich tegen lichaamseigen componenten keert. Daarmee ligt mogelijk een behandeling in het verschiet tegen autoimmuunziektes als reumatische artritis en multiple sclerose. Lees verder
CAR-T-cellen (blauw) vallen kankercel aan (afb: SKI)
Onderzoekers hebben afweercellen van muisjes (T-cellen in dit geval) vijf keer langer actief gehouden dan dat muisjes normaal oud worden (tweeënhalf tot drie jaar). Daarmee lijkt een oude stelling van de baan die zegt dat afweercellen een houdbaarheidsdatum hebben. Die ontdekking zou ook iets kunnen betekenen voor het kankeronderzoek, maar ook voor vaccinatieprogramma’s en en voor gezond(er) oud worden. Lees verder
Hersenstamcellen (rood de kern, groen de mitochondriën) na deling. Cellen met gefragmenteerde mitochondriën (boven) ontwikkelen zich tot diverse soorten hersencellen terwijl de cellen met buisvormige mitochondriën (onder) hersenstamcellen bleven (afb: Ryohei Iwata)
Hersenstamcellen kunnen cellen van het centraal zenuwstelsel genereren, zoals neuronen, astrocyten en oligodendrocyten, zo stelt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde in 2011, maar heel lang is gedacht dat wij mensen het moeten doen met de hersencellen die we bij geboorte hebben gekregen. Nog steeds is die strijd niet beslist, maar nu lijkt toch mening de overhand te krijgen dat in een deel van de hersens wel degelijk gedurende ons leven nieuwe hersencellen ontstaan uit hersenstamcellen. Onderzoeksters in Duitsland rond Ana Martin-Villalba van het het Duitse kankeronderzoekscentrum DKFZ en Anna Marciniak-Czochra van de universiteit van Heidelberg vogelden uit dat de hersenstamcellen ons leven lang worden ‘aangestuurd’ door interferonen, althans bij muisjes, maar die kunnen bij oudere diertjes een last worden. Lees verder
Zo stellen Dmytrenko c.s. zich voor dat Cas12a2 (de ‘hamburgers’) functioneert (afb: Dmytrenko et. al.)
Cas9 is voor bezoekers van dit blog inmiddels een bekende. Dit van bacteriën geleende eiwit fungeert als genschaar. Daarmee kan, met nog wat andere ingrediënten, het genoom worden bewerkt. Deze genschaar is inmiddels vrij populair, maar andere bacteriestammen gebruiken andere Cas-eiwitten. Onderzoekers hebben ontdekt dat de genschaar Cas12a2 door virussen besmette cellen uit de roulatie haalt. Die eigenschap zou iets kunnen betekenen voor het stellen van diagnoses en wellicht meer dan dat. Lees verder
Een T-cel onder spanning (afb: UNC, Thaxton et. al.)
In dit blog steek ik meermalen de loftrompet over dat prachtige systeem dat onze afweer is. Maar die fungeert niet altijd en daar zijn dan weer trucs op bedacht om dat systeem alsnog zijn werk te laten doen. Onderzoeksters zochten uit waarom afweercellen zo’n probleem hebben met kankercellen. Daarin speelt de eigen afweer van een cel om in leven te blijven een rol, zo blijkt. Het eiwit PERK heeft daarbij een hoofdrol. Als we dat eiwit nou eens ‘onder vuur’ namen? Lees verder
Synthetisch haarspeld-DNA (linksboven in rood en blauw) bindt zich aan miR21 (groen) en vormt lange hybdride DNA-RNA-strengen (rechtsboven). Dat leidt tot activering van afweersyteem via STING (linksonder) enz (INF-beta is een signaalstof voor de afweer) (afb: Okamoto et. al.)
Onderzoekers van de universiteit van Tokio hebben haardspeldvormig DNA gebruikt om zich aan micro-RNA’s van kankercellen te binden, die daardoor het loodje leggen als gevolg van een daarop volgende afweerreactie. Is dat een nieuwe en afdoende behandeling van kanker? Dat is nog maar zeer de vraag. Voorlopig is de methode alleen nog maar effectief gebleken tegen kankercellen in celkweken. Lees verder
Bij multipele sclerose tasten eigen immuuncellen de beschermende laag om de zenuwbanen aan.
De immuuntherapie CAR-T lijkt ook werkzaam te zijn tegen multipele sclerose (MS), althans muisjes met een vorm van MS, een autoimmuunziekte, leken genezen na zo’n behandeling. Lees verder