Uiterlijk zou (mede) uit genetische code zijn af te leiden (afb: Der Spiegel)

’s Mensen uiterlijk (gezicht) zou zijn vastgelegd in 20 genen. De Amerikaan-se onderzoe-ker Mark Shriver van de staats-universiteit van Pennsyl-vania wil aan de hand van die genen een portret van de bezitter van die genen tekenen.
Man, vrouw, blauwe ogen, groene ogen, Europees, Afrikaans, er is wel het een en ander af te lezen uit het Grote Genenboek. Shriver en medewerkers denken dat er genoeg ingrediënten zijn om op basis van de genen een enigszins lijkend portret van de drager van die genen te kunnen tekenen. Daartoe moet er nog wel wat onderzoek naar de relatie tussen genen en gezichtsvorm worden gedaan.
De onderzoekers bestudeerden 592 gezichten uit de VS, Brazilië en de Kaapverdische eilanden tussen de 18 en 40 jaar. Kennelijk waren de Aziaten niet interessant. Van de 592 werden DNA-monsters genomen. Zo’n 5% van de genen is verschillend tussen diverse bevolkingsgroepen. Shriver: “Wij hebben verschillende populaties bekeken die in verschillende omgeving en sociale structuur leven.” Daarmee zijn de gelaatstrekken die afhankelijk zijn van de omgeving meegenomen met de genetisch vastgelegde eigenschappen.
In een eerste stap modelleerden Shriver en zijn collega’s de gezichten van de proefpersonen in drie dimensies op een computer. Haren, oren, huidkleur en nog wat elementen werden verwijderd. Dat model werd gekarakteriseerd door een netwerk van markeringspunten. Ze kwamen daardoor tot 44 fundamentele gezichtskenmerken, waarmee het overgrote deel van de gezichten van de proefpersonen was te beschrijven (98%). Vervolgens moeten die kenmerken dan worden gekoppeld aan de genen. De onderzoekers vonden inderdaad een verband tussen de 20 ‘gezichtsgenen’ en de vorm van het gezicht. zoals een gen dat de lipvorm verandert of een ander gen dat de vorm van het bot rond de oogholte bepaalt enz.

Om het onderzoek niet al te ingewikkeld te maken, hadden de onderzoekers zich beperkt tot de genen waarvan bekend is dat die tot afwijkingen aan schedel en gezicht leiden. Die beïnvloeden ook, zo was de stelling, in niet afwijkende vorm het uiterlijk. “We gebruiken DNA om iemand te identificeren, maar DNA verraadt nog veel meer”, zegt de Amerikaanse onderzoeker. Het is nog niet mogelijk om op basis van DNA alleen de trekken van het gezicht te tekenen (of omgekeerd), maar volgens Shriver moet dat toch mogelijk zijn. Handig voor de politie, maar ook voor ouders die willen weten hoe hun kind er (ongeveer) uit zal zien. Shriver beseft dat ook andere factoren buiten de genen een rol spelen.
Al in 2012 is een soortgelijk onderzoek gedaan onder 10 000 Europeanen. Destijds hebben de onderzoekers vijf DNA-regionen geïdentificeerd die (mede)bepalend zouden zijn voor de gezichtsvorm.

Bron: Der Spiegel