Stamcellen beschermen hun chromosoomeinden anders

Telomerase

Telomerase bouwt telomeren aan het eind van een chromosoom (afb: WikiMedia Commons)

Telomeren zijn de uiteinden van chromosomen die er voor moeten zorgen dat bij celdeling het DNA netjes wordt gekopieerd. Gaandeweg de jaren worden die telomeren korter en gaat er steeds vaker iets fout bij een celdeling. Stamcellen lijken er daarentegen in te slagen de telomeerlengte te bewaren. Dat komt, zo blijkt,  doordat de telomeerbescherming in die cellen verrassend uniek is. Dan vraag je je natuurlijk onmiddellijk af waarom dat mechanisme ook niet in gewone cellen wordt toegepast…. Er blijft nog veel uit te zoeken.
Al lang zijn onderzoekers bezig om uit te zoeken hoe dat mechanisme werkt. In rijpe cellen helpt, zoveel is bekend, het eiwit TRF2 de telomeren te beschermen. Dat doet het door aan die uiteinden te binden, waarmee het eiwit de lusstructuur, een t-lus, stabiliseert. Als dat eiwit wordt verwijderd dan ontstaat die lus niet, waardoor de chromosomen aan elkaar plakken en er een chromosoomspaghetti ontstaat en de cel sterft.
In embryonale stamcellen van muisjes, zo blijkt nu, ontstaan die lussen toch, ondanks afwezigheid van TRF2. Als die stamcellen differentiëren in gespecialiseerde cellen dan gaat dat mechanisme verloren. “We weten dat TRF2 niet nodig is in stamcellen voor de t-lus”, zegt promovendus Philip Ruis van het Bitse Crick-instituut. “Er moet dus een andere factor zijn die hetzelfde werk doet of een ander mechanisme om de t-lussen te stabiliseren en we willen weten wat het is. Stamcellen hebben een ander beschermingsmechanisme ontwikkeld dat verschilt van dat van somatische cellen. Geen idee waarom. Dat intrigeert. Het roept vele vragen op die ons jaren bezig zullen houden.”

“Een beter begrip van hoe telomeren functioneren om de einden van chromosomen te beschermen zou inzicht geven in de onderliggende processen die leiden tot voortijdige veroudering en kanker”, zegt medeonderzoeker Simon Boulton.

Bron: phys.org

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.