23andMe-baas Anne Wojcicki

De Amerikaanse voedsel- en medicijnenautoriteit FDA heeft scherpe kritiek op het gentechbedrijf 23andMe. Het bedrijf beweert op basis van het genetisch materiaal  een groot aantal eigenschappen en bevattelijkheden voor ziektes van iemand te kunnen vaststellen en ook de risico’s van een te concipiëren kind te kunnen voorspellen. De FDA beschuldigt het bedrijf van bedrog.

Volgens het bedrijf is de gentest in staat 254 eigenschappen te voorspellen, zoals ‘vatbaarheid’ voor een groot aantal ziektes. Volgens de gezondheidsorganisatie levert de gentest op ziektes ook valspositieve en valsnegatieve voorspellingen op en die zouden de klanten van 23andMe wel eens in de problemen kunnen brengen, denkt de FDA. “Als er een valspositieve uitslag is voor borst- of baarmoederhalskanker, zou die de mensen kunnen verleiden tot het laten uitvoeren van chirurgische of chemische ingrepen,”, stelt de organisatie in de waarschuwingsbrief die zij het bedrijf schreef, “terwijl een valsnegatieve uitslag reden zou kunnen zijn een risico niet te onderkennen.” Met internet onder handbereik, hebben patiënten tegenwoordig toch al vaak last van twijfelachtige zelfdiagnose, is de redenering van de FDA. Wat 23andMe biedt is een commercieel product op het gebied van gezondheid en dat is onderhevig aan overheidscontrole, vindt de organisatie.

Het bedrijf stelt dat iemands DNA van hem of haar zelf is en dat iemand het recht heeft te weten wat zijn of haar genen voor hem of haar in petto hebben. De FDA zegt met het bedrijf in gesprek te zijn, maar dat het nog steeds niet alle vragen heeft kunnen beantwoorden, ondanks een intensieve correspondentie. Het pakket is overigens al vijf jaar verkrijgbaar. Voorlopig moet het bedrijf de verkoop staken. Het bedrijf erkent dat het niet aan de eisen van het FDA te hebben voldaan, maar hoopt de zaak zo snel mogelijk in het reine te brengen. De FDA stelt al sedert mei niks meer van het bedrijf gehoord te hebben. Het bedrijf krijgt 15 werkdagen de tijd om op de brief van de FDA te reageren.

De test, die 99 dollar kost (ruim € 70), is al door meer dan 400 000 klanten aangeschaft. De test is alleen te koop via de webstek van 23andMe. Er is kritiek op de actie van de FDA in onder meer de Washington Post. De kritiek is dat gentests steeds goedkoper zullen worden en dat de FDA mensen daar niet vandaan zal houden. Andere kritisch beschouwers denken dat mensen op basis van een test van nog geen 100 dollar niet zo gauw ingrijpende operaties zullen laten verrichten. 23andMe heeft ook een pakket in de aanbieding waarmee het zegt op basis van het genetisch materiaal van de (beoogde) ouders een groot aantal eigenschappen van de (beoogde) nakomeling te kunnen voorspellen.

Bronnen: Washington Post, New York Times