Su-Chun Zhang is onderzoeker aan de universiteit van Wisconsin (VS) en hij richt zijn onderzoek op het maken van hersencellen uitgaande van menselijke stamcellen. Hij zou er nu in geslaagd zijn om uit stamcellen hersencellen te maken die serotonine aanmaken.

Serotonine is een signaalstof die een belangrijke rol speelt in het reilen en zeilen van de hersens. Serotonine heeft effect op slaap, depressie, eetlust, pols en ademen (onder meer). De stof schijnt ook een rol te spelen in geestesaandoeningen als schizofrenie en bipolaire stoornis. “Serotonine beïnvloedt elk aspect van het functioneren van de hersens, ook  beweging”, zegt Zhang. De signaalstof wordt een klein aantal hersencellen aangemaakt aan de achterkant van de hersens.
De onderzoekers gingen van twee typen stamcellen uit: embryonale stamcellen en pluripotente die zijn voortgekomen uit geherprogrammeerde gerijpe cellen. Omdat de serotoninecellen voor de geboorte gevormd worden dachten de onderzoekers er goed aan te doen voor de stamcellen een chemische omgeving te creëren die lijkt op die van een zich in de baarmoeder ontwikkelend brein. Zhang: “Dat klinkt simpel en we hebben al verschillende typen cellen gemaakt, maar hier moesten we de cellen in een specifieke cel veranderen gebruikmakend van een specifieke volgorde van moleculen en concentraties. Dat is lastig als je weet dat die omstandigheden zich weinig voordoen op een bepaalde plaats gedurende de hersenontwikkeling.” De cellen reageerden naar behoren op een elektrische prikkel en maakten ook serotonine aan.
Anderen zouden al eerder serotoninecellen hebben gemaakt, maar volgens medeonderzoeker Jianfeng Lu werden daarbij relatief weinig procenten serotoninecellen gemaakt. “Dat maakte het moeilijk om die cellen te bestuderen.” Bovendien zou het niet duidelijk geweest of het ook echte serotoninecellen waren. Om te bewijzen dat de nieuw gevormde cellen wel echte serotoninecellen waren werden ze geconfronteerd met goedgekeurde middelen tegen depressies en angsten. Daar reageerden ze op.

Gewoonlijk worden uit stamcellen verkregen rijpe cellen gebruikt voor medicijntests e.d., maar Zhang mikt nu hoger. “We denken dat die cellen kunnen helpen nieuwe, effectievere medicijnen te ontwikkelen die effect hebben op hogere neurale functies die zo moeilijk zijn aan te spreken in muismodellen. Omdat deze cellen van mensen afkomstig zijn, zouden ze  kunnen leiden tot geneesmiddelen voor depressie, angsten en bipolaire stoornis. Daar hebben we nog steeds geen goede geneesmiddelen voor.” Omdat de cellen kunnen worden aangemaakt uitgaande van rijpe cellen zouden ook de verschillen in reacties op medicijnen van  de diverse cellen worden waargenomen om toe te werken naar de effectiefste behandeling voor de patiënt, denken de onderzoekers.

Bron: EurekAlert